سیزده آبان

حضرت آیت الله خامنه‌ای: خب، این روز برای ما روز مهمّی است امّا آمریکایی‌ها از این روز خیلی عصبی می‌شوند. این روزی است که بزرگداشت آن، اعصاب آمریکایی‌ها را خُرد می‌کند. حالا همین جلسه‌ی شما ــ همین جلسه ــ وقتی منعکس بشود، مطمئن باشید گرایش آمریکایی و خود آمریکایی‌ها از این اجتماع، از این سرود، از این همدلی‌ها خشمگین می‌شوند، اعصابشان خُرد می‌شود؛ چرا؟

حضرت آیت الله خامنه‌ای: حادثه‌ی دوّم کشتار دانش‌آموزان است؛ بچّه‌های هم‌سنّ شماها جلوی این دانشگاه تهران قتل عام شدند، کشته شدند. حالا تعدادشان را به طور دقیق نمی‌شود انسان بگوید، چون آن وقت‌ها چنین آمارهایی وجود نداشت؛ لکن یک تعدادی ــ یک دانه هم زیاد است؛ یک دانه هم زیاد است ــ از بچّه‌های عزیز ما جلوی این دانشگاه تهران به شهادت رسیدند. این حادثه‌ی دوّم هم در روز سیزدهم آبان بود. این حادثه‌ی دانش‌آموزان در سال ۵۷ بود.

دکتر مصدق گمان می‌کرد در مبارزه با استعمار انگلیس می‌تواند به آمریکای جوان اعتماد کند و از قدرت این کشور برای مهار انگلیس بهره گیرد، اما نه تنها این‌گونه نشد، بلکه انگلیس و آمریکا دست به دست هم داده و مصدق و ... (اسناد لانه جاسوسی، ج ١، ص ٣٥٣)

با افزایش حضور آمریکایی‌ها و مستشاران و نظامیان آنها در ایران، دولت حسنعلی منصور، ضمن تقدیم لایحه‌ای به مجلس شورا که قبلاً در دولت علم تنظیم و تصویب شده بود، برای مستشاران و نظامیان آمریکایی و خدمتکاران آنها، درخواست مصونیت قضایی کرد (نظیر حقّ استعماری که در معاهدهٔ ترکمانچای برای اولین بار برای روس‌ها قائل شده بودند و موجب تحقیر ایرانیان شده بود که بعد از انقلاب بلشویکی ملغی شد). در جلسهٔ نیمه شب بیست و یکم مهر 1343، با تطمیع و تهدید نمایندگان، بی سروصدا، این لایحه تصویب شد.
 

پس از عضویت ایران در پیمان بغداد و امضای قرارداد نظامی دوجانبه با آمریکا، حضور نظامیان و مستشاران آمریکایی در ایران گسترش یافت. حضوری که تمام هزینه‌های آن بر دوش دولت و ملت ایران بود. سران رژیم به منظور رفاه حال نظامیان آمریکایی، خدمات کاملی به آنها ارائه می‌نمودند؛ به طوری یکی از مسائل دیگر، به میزان حضور آمریکا که  که در گزارشی مربوط به شهریور 1357 آمده است: «یکی از مسائل دیگر، به میزان حضور آمریکا که اکنون معادل ٤٠ هزار نفر برآورد شده، مربوط است. بخش اعظم این آمریکایی‌ها به خاطر ...

مهندس بازرگان به علّت ملاقات محرمانه با برژینسکی مشاور امنیت ملّی کارتر که از آمرین مستقیم کشتار مردم ایران در زمان شاه بود، مورد اعتراض شدید گروه‌های سیاسی و انقلابیون واقع شده بود. از سوی دیگر ورود شاه به آمریکا و نگرانی‌های فزاینده از مداخلات سفارت آمریکا در تهران موجب تسخیر سفارت آمریکا، توسّط گروهی از دانشجویان و به گروگان گرفتن اعضای سفارت در روز سیزدهم آبان ماه 1358 شد. مجموع این عوامل باعث شد... (اسناد لانه جاسوسی، ج 2، ص 212)